نتیجه حضور نیافتن متهم در پی احضار، جلب اوست. جلب به معنای دستگیری است و در واقع، جلب مشتکی عنه مستلزم سلب آزادی رفت وآمد او و انتقال وی به محلی دیگر مثلا نزد مرجع صادرکننده دستور جلب است

احضاریه چیست؟

زمانی که مقام قضایی از یک شخص برای حضور در مراجع قضایی دعوت به عمل می آورد، به آن احضاریه گفته می شود. احضاریه به دلایل مختلفی ممکن است برای یک شخص ارسال شود. از جمله : بازجویی، پاسخ به اتهام، شهادت و ... احضار متهم و ... به وسیله احضارنامه یا احضاریه انجام می پذیرد. احضارنامه برگه ویژه ای است که در شعب دادگاه ( دادیاری یا بازپرسی ) وجود دارد، این برگه که در آن زمان و مکان حضور متهم ( مضنون، شاهد و... ) در آن قید شده توسط دادگاه و به وسیله سامانه ثنا برای وی ارسال می شود.احضاریه یا احضارنامه در دونسخه ارسال می شود، یک نسخه از احضاریه به متهم تحویل داده شده و نسخه دیگر توسط متهم امضا شده و به مامور احضار تحویل داده می شود.

چه مواردی در احضارنامه یا احضاریه حتما باید درج شود؟

1. هویت کامل شخص احضار شده ( نام و شهرت )
2. تاریخ، ساعت، محل احضار و همچنین علت احضار باید در برگه احضاریه قید شده باشد.
3. مرجع احضارکننده باید حتما در برگه احضاریه مشخص باشد.
4. نتیجه عدم حضور احضارشونده باید در احضاریه درج شده باشد.
5. تاریخ، مهر و امضاء مرجع صادرکننده احضاریه باید در احضارنامه مشخص باشد.
6. احضارنامه باید کتبی باشد. به وسیله فرم چاپی مخصوص با عنوان احضاریه برای متهم و ... ارسال شود.
7. در صورتی که احضار شونده اقامتگاه معلومی نداشته باشد و از طریق قانونی دیگری نیز نتوان احضاریه را برای او ارسال کرد، احضاریه توسط انتشار آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار به وی ابلاغ می شود.
8. احضار توسط ضابطین یا مامور ابلاغ صورت می گیرد.

احضار و جلب چه تفاوتی دارند؟

نتیجه حضور نیافتن متهم در پی احضار، جلب اوست. جلب به معنای دستگیری است و در واقع، جلب مشتکی عنه مستلزم سلب آزادی رفت وآمد او و انتقال وی به محلی دیگر مثلا نزد مرجع صادرکننده دستور جلب است.

برای دستور جلب فرد، 3 شرط لازم است؛ که عبارتند از:

1. ابلاغ احضاریه دادگاه
2. حاضرنشدن مشتکی عنه
3. اعلام نشدن عذر موجهی از جانب او

بنابراین بازپرس یا دادیار پس از احضار مشتکی عنه و حاضرنشدن وی در وقت مقرر، باید ابتدا از ابلاغ شدن احضارنامه اطمینان حاصل و آنگاه توجه کند که وی عذر موجهی برای غیبت نداشته باشد.

موارد احضاریه یا احضارنامه

• احضار متهم: متهم کسی است که مضنون به ارتکاب جرم است، ولی هنوز انتصاب جرم به او محرز نشده است.
• احضار شاهد: در صورتی که شخصی برای ادای شهادت از سوی مرجع قضایی احضار شود، حتما باید در موئد مقرر در آن مرجع حضور یابد. در صورتی که تعدد شاهد وجود داشته باشد، این امر به صلاحدید قاضی صورت می گیرد.
• احضار مطلع: مطلع در اصطلاح حقوقی به کسی گفته می شود که شخصا ناظر نبوده اما به نحوی از جرم یا واقعه باخبر است.
• احضار مدعی علیه: کسی که علیه او از طرف فرد دیگری در دادگاه اقامه دعوی شده، مدعی علیه نام دارد و در صورت احضار از طرف مرجع قضایی باید در آن مرجع حضور یابد.
• احضار نیروهای مسلح: اگر یکی از شهود یا مطلعین تابع نیروهای مسلح باشد، باید حداقل 24 ساعت پیش از تاریخ مقرر در احضاریه توسط فرمانده یا رییس او تاریخ احضار به اطلاع وی برسد.

نادیده گرفتن احضاریه دادگاه چه نتیجه ای دارد؟

اصولا در برگ احضاریه دادگاه، عواقب بی توجهی به دستور مقام قضایی، قید می شود. این عواقب با توجه به جایگاه شخص احضار شده متفاوت است.با توجه به ماده 117 قانون آیین دادرسی کیفری، اگر احضار شده متهم باشد به طور معمول نتیجه حضور نیافتن، جلب وی خواهد بود. برخی مقام های قضایی در چنین مواقعی برای حصول اطمینان از اینکه دستورشان به طور قطع به اطلاع متهم رسیده و وی این دستور را تعمدا نادیده گرفته است، اقدام به ارسال مجدد احضاریه دادگاه می کنند و در اغلب جرایم پس از دو بار ارسال احضاریه دادگاه و حضور نیافتن مخاطب احضار، دستور جلب او را صادر می کنند.

در چه مواردی عدم حضور فرد احضار شده موجه می باشد؟

1. در صورتی که احضاریه به دست خوانده نرسد یا اینکه احضاریه دیر به دست او رسیده باشد، به نحوی که مانع از حضور خوانده در وقت مقرر گردد.
2. در صورتی که فرد احضار شده بیمار باشد به نحوی که امکان حضور در مرجع تعیین شده را نداشته باشد.
3. در صورتی که فرد احضار شده توقیف باشد.
4. در صورت فوت خویشاوندان درجه یک به نحوی که در قانون ذکر شده.
5. در صورت وقوع حوادثی مثل آتش سوزی و ...
6. در صورتی که امکان تردد به واسطه حوادثی مثل سیل و ... وجود نداشته باشد.

*در صورتی که احضاریه یا احضارنامه به صورت صحیح برای متهم ارسال شده باشد و متهم بدون عذر موجه و قانونی در دادگاه حاضر نشود، ممکن است دستور جلب برای وی صادر شود*