زنان پس از عقد نکاح، مالک تمام و کمال مهریه خود شده و هرگاه که اراده کنند، حق دریافت همه مهریه را از همسر خود دارند. مهریه می تواند طلا، سکه، ملک یا هر چیز ارزشمند دیگری باشد. اما گاهی اوقات ممکن است، زن پس از ازدواج تصمیم بگیرد که تمام و کمال مهریه خود یا بخشی از آن را به شوهر ببخشد یا بذل نماید. بخشیدن مهریه دلایل مختلفی می تواند داشته باشد؛ مثلا آنکه به شوهر اثبات شود، زن تنها به جهت اخذ مهریه یا دلایل مادی تن به ازدواج نداده و اینطور مسایل برای وی بی ارزش است و از این جهت خیال مرد را راحت کند یا به این وسیله بتواند موافقت همسر خود را برای اموری چون طلاق و.. ; جلب نماید یا هر دلیل دیگری!
می دانیم که مهریه در حقیقت حق مسلم زن می باشد. زنان پس از عقد نکاح، مالک تمام و کمال مهریه خود شده و هرگاه که اراده کنند، حق دریافت همه مهریه را از همسر خود دارند. مهریه می تواند طلا، سکه، ملک یا هر چیز ارزشمند دیگری باشد. اما گاهی اوقات ممکن است، زن پس از ازدواج تصمیم بگیرد که تمام و کمال مهریه خود یا بخشی از آن را به شوهر ببخشد یا بذل نماید. بخشیدن مهریه دلایل مختلفی می تواند داشته باشد؛ مثلا آنکه به شوهر اثبات شود، زن تنها به جهت اخذ مهریه یا دلایل مادی تن به ازدواج نداده و اینطور مسایل برای وی بی ارزش است و از این جهت خیال مرد را راحت کند یا به این وسیله بتواند موافقت همسر خود را برای اموری چون طلاق و.. ; جلب نماید یا هر دلیل دیگری!
در حالت اول: چنانچه زن مرد را از پرداخت مهریه بری کند؛ دین پرداخت مهریه به طور کلی از مرد ساقط می گردد و دیگر زن به هیچ وجه حق رجوع یا پشیمانی نخواهد داشت. منظور از ابرا، آن است که زن به شوهر بگوید، از نظر من تو دیگر هیچ تکلیفی برای پرداخت مهریه من نداری. که در این صورت واقعا دیگر مرد تکلیفی به پرداخت مهریه به همسرش نداشته و این دین از گردنش ساقط می شود.
حالت دوم: زمانی است که زن مهریه خود را به شوهر بذل کند. این حالت زمانی است که زن قصد طلاق از شوهرش را دارد که به این نوع طلاق، طلاق خلع یا مبارات گفته می شود که در آن، زن مهریه خود را به مرد بذل می کند یا مبلغی به وی می دهد تا او را طلاق دهد. در این نوع از بخشش مهریه زن در ایام عده حق رجوع دارد. البته چنانچه زن از بذل خود رجوع کند، مرد نیز حق رجوع داشته و طلاق باطل می شود.
یکی دیگر از راه های بخشش مهریه به مرد، هبه می باشد. در این حالت، زن به شوهر به طور کتبی یا شفاهی اعلام می کند که مهریه ام را به تو بخشیدم. آقایان عزیز در این مورد حسابی حواستان را جمع کنید! چرا که زن تحت شرایطی حق رجوع دارد. مگر آنکه حق رجوع با تنظیم عقد دیگری بین زن و شوهر از زوجه سلب گردد.
ابرا در لغت به معنای بری کردن، رها کردن، صرف نظر و درواقع چشم پوشی طلبکار از طلب خود می باشد. زن با ابرا مهریه خود درحقیقت حق خود را از دریافت مهریه اسقاط کرده و اصولاً دیگر امکان رجوع میسر نمی باشد.
پیش از این با مفهوم ابرا مهریه آشنا شدیم. حال بهتر است بدانید که ابرا مهریه هم بوسیله سند عادی و هم سند رسمی امکان پذیر می باشد. منظور از سند عادی همان برگ کاغذ معمولی می باشد که در آن زن، شوهر خود را از پرداخت مهریه بری می نماید و با امضا و اثرانگشت خود نیز به آن اعتبار می بخشد. منظور از ابرا مهریه با سند رسمی نیز مراجعه به دفاتر اسناد رسمی می باشد که معمولا در این دفاتر متن آماده جهت ابرا مهریه توسط زن وجود داشته و معمولاً از حضور و امضای شاهد نیز بهره می گیرند.
قطعا مراجعه به دفاتر اسناد رسمی جهت ابرا مهریه نیز مانند هرنوع اتفاق دیگری از اعتبار بیشتری برخوردار می باشد و به قول معروف مو لای درزش نمی رود! پس توصیه ما به آقایان عزیز آن است که جهت محکم کاری بهتر است، جهت این اقدام خطیر به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده تا در آینده با مشکل یا دردسر مواجه نشوید و البته خانم های عزیز نیز بهتر است که خوب برای انجام چنین تصمیم مهمی فکرتان را بکنید و تمام جوانب را بسنجید، چرا که با ابرا مهریه به شوهر خود، اصولاً دیگر امکان رجوع یا پشیمانی وجود نخواهد داشت!
در روابط خانواده، زن پس از عقد نکاح، مالک تمام و کمال مهریه خود می شود و مختار است تا هرگونه تصرفی که می خواهد در مهریه اش داشته باشد. بدین ترتیب از نظر قانونی، برای بخشیدن مهریه به شوهر نیازی به اجازه و اذن پدر گرامی نیست. اما از نظر عرفی و شرعی و به جهت رعایت هرچه بیشتر تمامی جوانب که خدای ناکرده زن از روی احساسات خود تصمیم اشتباهی نگیرد، معمولا دفترخانه ها اذن پدر را برای بخشیدن مهریه لازم و ضروری می دانند و گاهی بدون اجازه پدر این کار را انجام نمی دهند. اما این مسئله آنچنان هم قانونی نیست، چرا که زن حق تصرف تمام و کمال در مهریه خویش را داشته و در حقیقت از نظر قانونی نیازی به اذن پدر نیست مگر از نظر عرفی!
چنانچه زن تصمیم داشته باشد به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کرده و مهریه خود را به شوهر ببخشد. مدارکی از جمله؛ مدارک شناسایی زن، عقد نامه یا همان سند ازدواج و حضور وی در صحت و سلامت کامل روانی و عقلی در دفترخانه و گاهی نیز اذن پدر. البته همان طور که اشاره شد از لحاظ قانونی اذن پدر ضروری نیست.
**همان طور که گفتیم، جهت بخشیدن مهریه نیازی به مراجعه به دادگاه نیست.
چنانچه بخشش مهریه در برگ کاغذ معمولی آورده شود و زن آن را امضا کرده و اثر انگشت بزند، بخشش مهریه معتبر بوده و در صورت لزوم و بروز اختلاف، خودش سند و مدرک است و حتما نیازی به ثبت آن نیست.
در هبه مهریه نیز تحت شرایطی می توان، آن را غیر قابل رجوع کرد. چنانچه زن و مرد در عقد دیگری، شرط عدم رجوع زن از هبه مهریه را بیاورند، زن دیگر حق رجوع نخواهد داشت.