نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1398/07/20
7/97/2371
1398/07/20
7/97/2371
استعلام:
شخص الف زمینی را به قیمت یک صد میلیون ریال به شخص ب می فروشد و شخص ب نیز در آن تا مبلغ پانصد میلیون ریال بابت ساخت و ساز هزینه می نماید و آن ملک را به قیمت ششصد میلیون ریال به شخص ج می فروشد و سپس کاشف به عمل می آید که این ملک مستحق للغیر بوده و متعلق به شخص د می باشد و این فرد ابطال همه معاملات و قلع و قمع بنا را از دادگاه درخواست و حکم دریافت می نماید. حال شخص ج به عنوان آخرین متصرف جهت استرداد ثمن و غرامات به شخص ب رجوع مینماید و مبلغ ششصد میلیون ریال خود را دریافت می نماید. متعاقباً شخص ب نیز به ید ماقبل خود یعنی الف مراجعه و دعوای استرداد ثمن و غرامات را طرحد می نماید و خواستار ارزش زمین به قیمت روز و هزینه ساخت و ساز ملک می شود؛ آیا دادگاه با توجه به ماده 314 قانون مدنی باید صرفاً به قیمت ارزش زمین به نرخ روز کارشناسی حکم صادر نماید یا این که با توجه به قاعده لاضرر و ماده 325 قانون مدنی باید علاوه بر ارزش زمین به هزینه ساخت و ساز ملک نیز حکم صادر نماید. توضیح آن که غاصبین همگی جاهل به غصب بوده اند.
بازگشت به استعلام شماره 115/97 اندیکاتور مورخ 1397/08/14 به شماره ثبت وارده 2371 مورخ 1397/08/26، نظریه مشورتی کمیسیون قوانین مدنی این اداره کل به شرح زیر اعلام می گردد: در فرض سوال که خریدار در ملکی که مستحق للغیر درآمده، مبادرت به ساخت و ساز و انجام هزینه هایی در این راستا نموده است، در صورت جهل مشتری، هزینه های صورت گرفته، مشمول عنوان غرامت موضوع ماده 391 قانون مدنی بوده و قابل مطالبه است.